Reparatie aan roer en zwaard.
Na drie jaar de boot weer eens op de kant gezet om het ow schip in de Hempatex te zetten.
Zwaarden er roer mee naar huis genomen om te laten drogen en reparaties aan het hout uit te voeren en de speling in de ophanging van het roer te verminderen.
De slechte stukken hout met een handcirkelzaag uit een van de zwaarden en het roer gezaagd. Dit ga ik opvullen met passende stukken eikenhout.
Helaas is de “Hout Constructie Lijm 2K Expert” van Bison (in de bruine pot) niet meer leverbaar, een probleem waarmee ook de professionele bouw van houten schepen mee zit. De opvolger heeft de verwarrende naam “Polyurethaanlijm 2K Expert” en zit in een paarse pot. Anders dan het productinformatieblad van Bison doet vermoeden, liet de lijmexpert van Bison mij weten dat deze lijm ongeschikt is voor houtconstructies. Hij adviseerde “Wood Max” van Bison. Op zowel het zeilersforum als het platbodemforum wordt gemeld dat deze lijm slecht op hout hecht.
Ik twijfel nu nog tussen epoxy en TEC 7. Ik denk er aan het roer te lijmen met TEC 7 en het zwaard met epoxy. Daaroverheen waar nodig een UV beschermer en 13 lagen Epifanes hardhoutolievernis. Voorlopig staat alles in de verwarmde garage te drogen onder een paar ventilatoren.
De speling tussen vingerlingen en roerhaken ga ik repareren met “Welcon WR2 slijtvaste epoxypasta” van Chaser International.
Wordt vervolgd.
Bison constructie pu lijm.
Vullend en (zee) watervast
Is de lijm op de foto de lijm die je bedoelt? Dit is namelijk de lijm die Bison niet meer levert.
Nee, de gele flscons
Kun je iets vertellen over jouw ervaring hiermee, vooral hoe deze lijmverbinding zich over langere tijd houdt? Ik zoek voor mijn klus een vullende lijm en dat is deze waarschijnlijk niet.
Zoek de eigenschappen maar op. Dit is een vullende lijm waar ik in de jaren 80 mijn roer opnieuw mee gelijmd heb. Er staat nadrukkelijk bij (zee) watervast. Ik gebruik het voor alle houtconstructies. Het is sterker dan het hout.
Dank je wel. Mooi dat je goede resultaten hebt over langere tijd. Ik duik er in.
Ik vond nog deze zoekhulp voor lijmen. https://lijmwebshop.nl/houtlijm/
Staat ook weer de houtlijm van Peter in als uitkomst, naast de woodmax die volgens zeilersforum enz. niet goed hecht.
Verder vond ik nog de wbsite van Frencken, http://www.frencken1901.nl/hout-constructielijmen/houtlijmen-d4-pvac-hout-constructielijmen/ met enkele producten. Maar zeewatervast wordt hier niet genoemd.
Hope this helps.
succes!
Ik doe veel met Innotec, adheseal marine.
Ik zie dat Innotec adhesal marine blijvend elastisch is. Eerder heb ik Sikaflex gebruikt dat ook elastisch blijft. De meeste plaatsen zijn daar (na 15 jaar) ingewaterd. Daardoor ben ik wat schichtig om weer iets flexibels te gebruiken.
Ik heb overigens de leverancier van TEC 7 gebeld en die liet mij weten dat dit materiaal niet geschikt is voor continue onderdompeling, tenzij afgedekt door een waterkerende lak. Lijkt me ook linke soep.
Ha Ben, ik zal eens aan mijn timmerman vragen welke lijm hij heeft gebruikt voor mijn zwaard en roer. In ieder geval ook een epoxy lijm.
Daarna zijn zwaarden en roer in de epoxy gezet.
De hardhout olie heb ik in t verleden ook gebruikt maar dat was het uiteindelijk toch ook niet.
Al het ijzer beslag van mijn zwaarden heb ik vervangen door rvs.
Succes met dit project.
Groet René
Ik ken het probleem. Heb ook alles nagezocht, inclusief bellen met Bison en zelfde reactie. Niks overtuigends gevonden. Bij gebrek aan de original houtconstructielijm met bison houtlijm D3 opvullen, (Steeds een kleine sliert opbrengen en laten indrogen voor de volgende vulling) en laatste kieren opvullen met houtlak. Ik kies voor opvullen met houtlijm, omdat vulstukken altijd gaan werken en dan alsnog water inlaten. En dan heel vaak lakken met blanke lak op bovenwater delen, en Tenco black bottom voor het onderwater deel vh roer. En hopen dat er iemand ondertussen een goede vervanger op de markt brengt.
Detail, mijn reparaties zijn in onbelaste delen, vulstukken zijn aan te raden voor belaste delen.
Vraag, zijn bij de andere boten de zwaarden ook afgewerkt met een bronzen beschermplaat, vastgezet met schroeven? Dat is wat ik aantrof, en al die schroefgaten zijn een prima aangrijpingspunt voor inwateren en verwering. Ook daar is mijn aanpak volzetten met Bison houtlijm D3, dan aflakken en dan de schroeven hermonteren. Onder de beschermplaten zet ik alles in de blackbottom, want anders is dat veel te ‘open’. En voor het monteren, en ook na afloop, een schietgebedje dat het zo lang mogelijk goed blijft.
Groeten, Succes.
Vervang in mijn verhaal de D3-lijm door het product van Peter Visser, want dat is de klasse D4. Die heb ik nooit kunnen vinden, dus verwacht niet dat deze in iedere Gamma of Hornbach te vinden is. Staat wel op de website van de gamma, daar staat ook de verwijzing naar de D4-norm voor het product.
Weer een stapje verder, dankje wel Peter.
Hoi Ben,
Blijf je berichtje volgen. Vorig jaar ook de zwaarden aangepakt door de zwaard koppen te vernieuwen. De rest zag er nog wel goed uit op een enkel zwak punt. Ik heb dat opgevuld en inderdaad heel veel lakken.
Ben benieuwd welke oplossing er uiteindelijk gebruikt gaat worden.
Gr, Victor
De lijmklemmen van “Opa Baarda”.
Toen ik na mijn pensionering bij een bedrijf wat advieswerk deed, zei Joukje, analist van het laboratorium, tegen mij: “De opa van mijn vriend heeft jouw boot gebouwd.” Haar vriend Jeroen bleek een kleinzoon van Baarda te zijn, zoon van zijn oudste dochter.
Nu, 12 jaar later, had Joukje op Faceboek gelezen dat ik met de reparatie van mijn roer en zwaarden bezig was en stuurde mij een persoonlijk bericht met het aanbod de lijmklemmen van ‘Opa Baarda’ te lenen, die Jeroen, inmiddels haar man, in de schuur had liggen.
Ik ging naar Niezijl, waar ze wonen en heb twee ‘breedbek lijmklemmen’ geleend. We hebben nog een uurtje over Baarda en zijn bootjes gepraat waarbij Jeroen nog wat verhalen vertelde over zijn opa en de scheepswerf.
De lijmklemmen zullen bij de reparatie aan het zwaard goed van pas komen en ik zal ze met gepaste trots gebruiken, met dank aan Jeroen en Joukje.
Bison professionele PU constructielijm D4 ijkt een aantrekkelijke oplossing. Het productspecificatieblad vermeldt echter “Verbinding binnen 30 minuten monteren en minimaal 4 uur persen of klemmen. De gewenste persdruk bedraagt 2-5 kg/cm²” en “Bevochtig de zijde waarop geen lijm is aangebracht met een vochtige doek.”. Vanwege de aard van de reparatie kan ik sommige delen klemmen, maar niet alle , zoals de naad tussen roer en inzetstuk. Ik vraag me af of de delen die stuik tegen elkaar aan komen te liggen met deze lijm voldoende sterkte krijgen. Indien niet dan zou bij het roer de sterkte alleen van de zij-klampen moeten komen waarop de helmstok rust.
Een tweede optie is TEC 7, waarmee ik wat lijmtesten ga doen, met name of het materiaal na uitharden te bewerken is. Hechting en sterkte zullen geen probleem zijn.
Een derde optie is Epoxy, met name voor de latjes in het zwaard. Epoxy kan mooi overal tussen kruipen en doordat de delen van het zwaard met stalen pennen zijn verfbonden zijn de lijmnaden nauwelijks belast.
Verdere reacties zijn welkom.
De eerste twee roerhaken gerepareerd met Weicon WR 2, Plastic Steel voor sterk slijtende machinedelen.
Voor het aanbrengen van de pasta werd van POM een nauwsluitende bus met zoekrand gedraaid, waarmee de op de pen aangebrachte pasta verdeeld kon worden en het versleten deel werd opgevuld. Er werd voor POM gekozen, omdat dat niet te lijmen is en er niets op hecht. Als extra zekerheid werd als mold release vaseline aangebracht. Aan de buitenzijde van de buis had ik twee vlakke kanten gefreesd om een sleutel op te plaatsen, om na uitharding de buis te kunnen lossen. Dat lukte met enige kracht goed, waarschijnlijk mede doordat de buis iets tordeerde.
De derde roerhaak (pen) en de drie vingerlingen (gaten) komen later aan de beurt. Ik moet nog beslissen voor welke speling ik zal kiezen. Uit nylon (HMPE 1000 XT) heb ik drie nieuwe steunringen gedraaid. De tijd zal uitwijzen of dit een duurzame reparatie is.
Ook de 3e roerhaak gerepareerd met Weicon WR 2, de zeer slijtbestendige gevulde epoxy. De vingerlingen (ogen) zijn niet opgevuld omdat ik bang was dat de passing te krap zou worden.
De reparaties van het eikenhout aan roer en zwaard zijn uiteindelijk met epoxy uitgevoerd, waarbij de eiken vulstukken met enige speling werden gemaakt. Alle reparaties betreffen stukken die schuivend worden ingebracht. Klemmen was er niet bij. Uit proeven bleek dat de meeste lijmen geen goede verbinding geven als de delen niet op elkaar geklemd kunnen worden. Epoxy is waterdun en kruipt overal tussen. Zeer nauwkeurig de instructies opgevolgd. Afgelakt met 2K DD lak voor UV bestendigheid. Daarna 3 lagen verdunde en 10 lagen onverdunde Epifanes hardhoutolievernis aangebracht. Welk aan de lak een scheut Owatrol toegevoegd. Ik zal later laten weten hoe de reparatie zich gehouden heeft.
Vandaag roer en zwaarden geplaatst en morgen het water in.
2e foto.
3e foto
Prachtig!